Dr Sırrı Uyanık Almanya Türkiye güç iş birliğini iki ülkenin 11 Ekim’de imzalanan iki mutabakat Escort Bayan özelinde AA Tahlil için kaleme aldı
Almanya Türkiye bağlantılarında güç alanındaki iş birliği tarihî olarak kıymetli bir yer tutmuştur Yüzyıllara dayanan bu iş birliğinde 1970’li yıllarda bilhassa termik elektrik üretimi Bayan escort konusundaki know how paylaşım ı ve teknoloji transferi ile öne çıkan paydaşlık 2000’li yıllarda Alman şirketlerinin yatırımcı olarak Türk güç kesimine ve ülkeye olan inancı ve iş birliğiyle devam etti Escort Bilhassa elektrik ve gaz dallarında ağırlaşan çağdaş teknoloji ve sermaye yatırımlarına ilaveten yenilenebilir güç alanında Almanya’da n Türkiye’ye teknoloji kilit teçhizat özellikle rüzgar türbinleri ve hizmet akımları dikkati çekti Bütün bu gelişmeler ülkemizde bilhassa elektrik gücü alanında kâfi kapasitenin oluşmasına katkı sağladığı üzere Türk Alman kamu ve özel bölümlerinin karşılıklı fayda ve kazanıma dayalı başarılı iş birliklerinin de bir ispatı oldu
TOPLUMSAL VE EKONOMİK PROBLEMLERE YOL AÇTI
Kovid 19 salgını ile başlayıp Rusya Ukrayna savaşı ile devam eden yeni fevkalâde devir ise güç kesiminde global seviyede 1973 petrol krizinden sonraki en büyük 21 yüzyılınsa doğal gaz kaynaklı birinci güç krizini tetikledi Bugüne kadar yol açtığı piyasa bozulmaları ve çok fiyat artışlarına ilaveten krizin geleceğe ait bilhassa güç kıtlığı korkularını artırarak her alanda panik davranışları körüklemesi değerli toplumsal ve ekonomik problemlere yol açtı Bu nedenle de bütün dünyada bilhassa dar gelirli vatandaşların ve temel endüstrilerin güç pahalılığına karşı korunabilmeleri için dayanak paketleri yürürlüğe koymak kâfi ve inançlı güce erişebilmek için diplomatik teşebbüslere sürat vermek hükümetlerin en değerli gündem unsurları ortasına girdi
AVRUPA HAZIRLIKSIZ YAKALANDI
Yaşadığımız bu güç krizi salgın ve savaş öncesinde dünyamızın karşılaştığı en kıymetli sıkıntılardan biri olan iklim değişikliğine karşı tedbir alınması ve bu bağlamda güç dönüşümüne sürat verilmesine ait gündemi de gölgelemiş oldu Büyük ölçüde Avrupa Birliği AB öncülüğündeki güç dekarbonizasyonu bir öteki sözle fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjilere ve sıfır karbonlu teknolojilere yanlışsız bir seyahat planını maksadını ve eforlarını fiilen baltalayan bu kriz bilhassa Almanya başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesini hazırlıksız yakaladı ve inanılmaz toplumsal önlemlere başvurulmasını gerektirdi Örneğin Almanya iktisadının motoru olan imalat endüstrinin kâfi gaz bulamama ihtimali bulunuyor Bunun en değerli sebebi ise AB’nin kendi unsur ve prensiplerine ters biçimde fosil yakıt özellikle gaz tedarikinde Rusya’ya olan yüksek bağımlılık oranı
Bu noktada Türkiye fosil güç kaynaklarında yüksek dışa bağımlılık oranına karşın tedarikte kaynak teknoloji ve bölge çeşitliliğini gözeterek bilhassa son yıllarda izlediği başarılı güç diplomasisi ve istikrarlı dış siyaset uygulamalarıyla hem bu güç krizinden en az etkilenebilecek hem de ortaya çıkabilecek fırsatlardan en fazla yararlanabilecek bir pozisyonda bulunuyor
TÜRKİYE ALMANYA GÜÇ İŞ BİRLİĞİ
Bu alandaki değerli adımlardan birisi 11 Ekim 2022’de Berlin’de Türkiye’nin Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Almanya İktisat ve İklim Muhafaza Bakanı Robert Habeck başkanlığında önde gelen iş dünyası temsilcileri ve yetkililerinin katıldığı Dördüncü Türk Alman Güç Forumu’nda atıldı Bu bağlamda odak çalışma kümeleri tarafından yürütülen teşebbüslerin sonucunda iki ülke ortasında güçte gerçek manada zamanın ruhu n u yansıtabilecek iki kıymetli mutabakat zaptı imzalanmasını önemli bir muvaffakiyet saymak gerekir
YEŞİL HİDORJEN
Bunlardan birincisi Türkiye’de entegre güneş paneli üreticisi bir kuruluş ile bir Alman teknoloji araştırma enstitüsü ortasında imzalanan ve güneş panellerinin daha geniş ölçekli ve yeni alanlarda kullanım uygulamalarına yönelik AR GE iş birliği protokolüdür İkincisi ise iki ülkenin güç bakanlıkları ortasında imzalanan yeşil hidrojen iş birliği zaptıdır Çeşitli kaynaklara dayalı ve potansiyeli yüksek yenilenebilir gücünü evvel üretip daha sonra bunu hidrojene çevirebilecek yatırımları Avrupalı ortaklarıyla yapabilen ve gereksiniminden fazlasını da Avrupa’ya aktarabilen bir Türkiye bu manada değerli bir yeşil güç merkezi olabilir Bu hususta sağlanacak muvaffakiyet bir taraftan kısa ve orta vadede Avrupa’nın güç güvenliğine bilhassa Rus gazına olan bağımlılığını azaltarak katkı yaparken öteki taraftan da uzun devirde AB’nin en kıymetli iklim siyaseti amaçlarından biri olan güç dönüşümüne hizmet etmiş olacaktır Türkiye üstte anılan Güç Forumu’nda hem doğalgaz hem de öteki bütün güç kaynak teknoloji ve projelerinde sağlam bir paydaş olmaya devam etme niyet ve isteğini açıkça tabir etmiştir
TÜRKİYE EN KIYMETLİ TAHLİL ORTAĞI
Bu bağlamda ayrıyeten belirtmek gerekir ki son jeopolitik gelişmeler ve Avrupa’da yaşanan güç ve bilhassa gaza erişim krizi çerçevesinde Türkiye’nin kıymeti ve tahlil ortağı olma potansiyeli bir sefer daha öne çıkıyor Avrupa bilhassa bu kış için acil tahlillerden biri olarak Türk şirketlerinin gaz sıvılaştırma yahut gazlaştırma FSRU ve taşınabilir elektrik santralları alanlarındaki başarılı tecrübelerinden yararlanabilir Ayrıyeten Türkiye’nin Rusya’dan daha fazla boru gazı alması Türkiye’nin de alıcı olarak değerli bir oyuncu olduğu LNG pazarındaki talep baskısını kısmi de olsa azaltarak hem fiyatları aşağı çekip hem de Avrupa’nın gaza erişimini artırabilir
Sonuç olarak gücün bütün siyasi toplumsal ve ekonomik gelişmeleri daha fazla belirleyici bir konuma geldiği devirde eşsiz jeostratejik pozisyonu mevcut altyapısı ve başka kaynakları Rusya ile olağan devam eden alakaları Rus ve Hazar gaz kaynaklarına TANAP TAP ve TÜRK AKIM 1 2 boru sınırlarıyla erişimi ve bunları Avrupa’ya nakletme kapasitesine sahip olması Türkiye’ye bir güç koridorundan öte kıymetli bir güç üssü ve daha güçlü bir jeopolitik aktör olarak ortaya çıkma potansiyeli sunuyor