TUSAŞ, GE, TSKGV ve THK iştirakinde 1985 yılında kurulan TEI; savunma ve havacılık endüstriye yönelik yerli eser ve servisler sağlamak hedefiyle faaliyetlerini sürdürüyor. Dünyadaki ana motor üreticisi firmaların ve motor kullanıcısı kurumların en muteber tedarikçilerinden ve hizmet sağlayıcılarından biri olduklarını söyleyen TEI Genel Müdürü Prof.Dr. Mahmut F.Akşit, “Son 9 yılda tasarladığımız, geliştirdiğimiz, ürettiğimiz ve çalıştırdığımız 11 ulusal ve 1 yerli motorla, ülkemizin havacılık serüvenine birincileri kazandırıyoruz. Ulusal motorlarımızın 5’inde seri imalat aşamasındayız” diye konuştu.
Türkiye’nin İHA’larını kendi motorlarıyla göklerde buluşturan sayılı ülkeler ortasında olduğunu lisana getiren Akşit, bu doğrultuda geliştirdikleri Türkiye’nin birinci ulusal havacılık motoru TEI-PD170’te seri imalat basamağına geldiklerini belirterek TUSAŞ’a 40 motorluk sevkiyat gerçekleştirdiklerini aktardı. AKSUNGUR platformuyla motorun uçuş testlerini sürdürdükleri bilgisini paylaşan Akşit, 30 bin feetlik irtifayı birinci sefer aşarak, pistonlu bir havacılık motoruyla çıkılan en yüksek irtifaya ulaşma rekoru kırdıkları bilgisini paylaştı.
3 adet motoru Baykar’ın platformlarına entegre edilmesi için teslim ettiklerini de kelamlarına ekleyen Akşit, “İrtifa kabiliyeti ve yakıt tüketimi açısından rakiplerinin önünde olan TEI-PD170 motorumuzdan türettiğimiz bir “Pistonlu Dizel Motor Ailesi” oluşturduk. Motorlarımız, farklı platformlarda kullanılarak birçok muhtaçlığı karşılayabilecek. TEI-PD222 motorumuz ile de 225 beygirlik kalkış gücüyle MALE sınıfı insansız hava araçlarının güç gereksinimini karşılamayı hedefliyoruz. Ayrıyeten birebir altyapıyla tek turbolu 180 HP’lik yeni bir motor projesini de TEI-PD180 ismi altında devam ettirmekteyiz” diye konuştu.
TÜRKİYE’NİN BİRİNCİ ULUSAL TURBOFAN MOTORUNU ÜRETECEK
6 bin libre itki üretecek Türkiye’nin birinci ulusal turbofan motoru TEITF6000’in geçtiğimiz yıl TEKNOFEST’te görücüye çıktığını vurgulayan Akşit, bu motora ekledikleri arka yakıcı modülüye birlikte 10 bin libre itki üretecek TEI-TF10000 motorunu ise Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın iştirakiyle gerçekleşen Türkiye İnovasyon Haftası’nda tanıttıklarını söyledi.
Askeri bir turbofan motoru olarak tasarladıkları bu motoru Ulusal Muharip Uçak’ın (MMU) ulusal motoruna giden yolda TEI ve Türkiye için kıymetli bir teknoloji kazanımı olarak konumlandırdıklarını açıklayan Akşit, şu bilgileri verdi:
“Motorumuzun çekirdeğinden türetilecek farklı versiyonlarla süratli ulusal hamle botlarımıza, İHA’larımıza, helikopterlerimize de güç verebileceğiz. MMU, 35 bin libre itki üretecek ve arka yakıcı olmadan uçuş yapabilecek bir motora muhtaçlık duyuyor. Türkiye’de bu motoru tek başına geliştirebilecek her türlü teknik imkân ve kabiliyet ile nitelikli insan gücüne sahibiz.”
Genel Niyet Helikopteri GÖKBEY’e güç verecek ulusal motorları TEI-TS1400’ün geçtiğimiz yıl 1572 beygir güce ve azamî sürate ulaştığına dikkat çeken Akşit, “TEI-TS1400’ün testlerinde kullandığımız test bremzelerini de teknik takımımız tasarlayıp geliştirerek devreye aldı. Türkiye’nin havacılık serüvenine birincileri kazandırmaya ve ürettiğimiz motorları birer birer göklerle buluşturmaya devam edeceğiz.
Yakında, TEI-TS1400 motorumuz, GÖKBEY ile birinci beşerli uçuşunu gerçekleştirecek. Ayrıyeten yıl içinde TEI-TF6000 motorumuzun prototip imalat evresini tamamlayarak birinci kere çalıştıracağız. Ülkemizin havacılık endüstrisi için birer dönüm noktası olacak bu gelişmeler için var gücümüzle çalışıyoruz” diye konuştu.
SATIŞLARDA İHRACATIN HİSSESİ YÜKSEK
50’nin üzerinde farklı motor programı için bin 500’den fazla kesim ve modül üretimi gerçekleştirerek gökyüzünde uçan her iki uçaktan birinin TEI’nin kesimleriyle uçtuğunu vurgulayan Akşit, satışlarının büyük çoğunluğunu ihraç ettiklerinin altını çizerek, “Ülkemizin ulusal savunma sanayi stratejisi yolumuza ışık tutuyor. Bu alandaki gereksinimlerini karşılamak ve sonrasında global olarak rekabetçi, özgün güç sistemleri sahibi olmak biçiminde belirlediğimiz vizyonumuz ile daldaki ihracat fırsatlarını takip ediyoruz” diye konuştu.
